Ana səhifə / Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri barədə qısa xülasə / Məqsəd 4. Keyfiyyətli təhsil
Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri barədə məlumatlar
Məqsəd 4. Hamı üçün inklüziv və bərabər keyfiyyətli təhsili təmin etmək və ömür boyu təhsil almaq imkanlarını dəstəkləmək


Keyfiyyətli təhsil almaq insanların həyatını və dayanıqlı inkişafı yaxşılaşdırmaq üçün əsasdır. Bütün səviyyələrdə təhsilə çıxış imkanının artırılması və xüsusilə qadınlar və qızlar üçün məktəblərə qeydiyyat dərəcələrini artırma istiqamətində böyük irəliləyişlər olmuşdur. Əsas savadlılıq bacarıqları yüksək inkişaf etmişdir, lakin universal təhsil məqsədlərinə nail olma istiqamətində uğurlu addımlar atmaq üçün daha çox səy göstərmək lazımdır. Məsələn, dünyada qızlar və oğlanlar arasında ibtidai təhsildə bərabərliyə nail olunmuşdur, lakin yalnız bir neçə ölkə bu hədəfə təhsilin bütün səviyyələrində çatmışdır.

Source: BMT, www.un.org/sustainabledevelopment/education/



 KEYFİYYƏTLİ TƏHSİL:BU NƏ ÜÇÜN VACİBDİR?


BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı

BMT-nin Uşaq Fondu

BMT-nin İnkişaf Proqramı

“Öncə təhsil” Qlobal Təşəbbüsü

BMT-in Əhali Fondu: Əhatəli cinsi maarifləndirmə

BMT-nin Baş ofisinin Gənclər üzrə xüsusi nümayəndəsi

  • 4.1. 2030-cu ilədək, bütün qızların və oğlanların, uyğun və effektiv təlim nəticələrinə aparmaqla, azad, bərabər və keyfiyyətli ibtidai və orta təhsili bitirmələrini təmin etmək.
  • 4.2. 2030-cu ilədək, bütün qızların və oğlanların, ibtidai təhsilə hazır olmaq üçün, keyfiyyətli erkən uşaq inkişafı, qayğı və məktəbəqədərki təhsilə çıxış imkanına malik olmalarını təmin etmək.
  • 4.3. 2030-cu ilədək, bütün qadınlar və kişilər üçün əlçatan və keyfiyyətli texniki, peşə və ali təhsilə, o cümlədən universitet təhsilinə bərabər çıxış imkanını təmin etmək.
  • 4.4. 2030-cu ilədək, məşğulluq, layiqli iş imkanları və sahibkarlıq fəaliyyəti üçün uyğun vərdişlərə, o cümlədən texniki və peşə vərdişlərinə malik olan gənclərin və yaşlıların sayını əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq.
  • 4.5. 2030-cu ilədək, təhsildə gender zəminində bərabərsizlikləri aradan qaldırmaq və zəif təbəqələr, o cümlədən əlil insanlar, yerli xalqlar və aztəminatlı uşaqlar üçün bütün səviyyələrdə təhsilə və peşə təliminə bərabər çıxış imkanını təmin etmək.
  • 4.6. 2030-cu ilədək, bütün gənclərin və yaşlıların böyük bir hissəsinin, həm kişilərin, həm də qadınların savad almasını və riyazi biliklərə yiyələnməsini təmin etmək.
  • 4.7. 2030-cu ilədək, bütün təhsil alanların, başqa vasitələrlə yanaşı, dayanıqlı inkişaf və dayanıqlı həyat tərzləri, insan hüquqları, gender bərabərliyi, sülh mədəniyyətinin və qeyri-zorakılığın təşviq edilməsi, dünya vətəndaşlığı və mədəni müxtəlifliyin dəyərləndirilməsi və mədəniyyətin dayanıqlı inkişafa köməyi üzrə təhsil vasitəsilə, dayanıqlı inkişafı təşviq etmək üçün tələb olunan bilik və vərdişlərə yiyələnmələrini təmin etmək.
  • 4.a. Uşaq, əlillik və gender məsələlərinə həssas yanaşılan və hamı üçün təhlükəsiz, zorakılığa yol verilməyən, inklüziv və effektiv təlim mühitini təmin edən təhsil müəssisələri qurmaq və onları yeniləmək.
  • 4.b. 2020-ci ilədək, inkişaf etməkdə olan ölkələr, xüsusən də ən zəif inkişaf etmiş ölkələr, kiçik adalarda yerləşən inkişaf etməkdə olan dövlətlər və Afrika ölkələri üçün inkişaf etmiş ölkələrdə və digər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ali təhsil, o cümlədən peşə təlimi və informasiya və kommunikasiya texnologiyaları, texniki mühəndislik və elmi proqramlar üzrə təqaüdlərin sayını qlobal səviyyədə əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq.
  • 4.c. 2030-cu ilədək, başqa vasitələrlə yanaşı, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə, xüsusən də ən zəif inkişaf etmiş ölkələrdə və kiçik adalarda yerləşən inkişaf etməkdə olan ölkələrdə müəllimlərin təlimi üzrə beynəlxalq əməkdaşlıq vasitəsilə səriştəli müəllimlərlə təchizetməni əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq.
  • 4.1.1 a) 2-ci və 3-cü siniflərdə təhsil alanlar; b) ibtidai təhsil məzunları və c) ümumi orta təhsil məzunları arasında i) oxumaq və ii) riyazi bacarıqların ən azı minimal səviyyəsinə nail olmuş uşaq və gənclərin xüsusi çəkisi
  • 4.1.2 İbtidai, ümumi və tam orta təhsiliin son sinfini bitirmiş şəxslərin xüsusi çəkisi
  • 4.2.1 Sağlamlıq, öyrənmə və psixo-sosial rifah baxımından kənarlaşmalar olmadan inkişaf edən 24-59 aylıq uşaqların xüsusi çəkisi, cins üzrə bölgüdə
  • 4.2.2 Təşkil olunmuş təlimdə iştirak səviyyəsi (rəsmi müəyyən edilmiş ibtidai təhsilə qəbul olunma yaşına bir il qalmış), cins üzrə bölgüdə
  • 4.3.1 Son 12 ay ərzində gənclərin və böyüklərin formal və qeyri-formal təhsildə iştirak səviyyəsi, cins üzrə bölgüdə
  • 4.4.1 İnformasiya-kommunikasiya texnologiyalarından (İKT) istifadə bacarıqlarına malik olan gənclərin və böyüklərin xüsusi çəkisi, bacarıq növləri üzrə bölgüdə
  • 4.5.1 Bu siyahıda təhsilə aid olan və dezaqreqasiya oluna bilən bütün göstəricilər üzrə bərabərlik indeksləri (qadın/kişi, şəhər/kənd yeri, aşağı/yuxarı rifah kvintilinin əhalisi və məlumatların mövcudluğundan asılı olaraq digərləri, məsələn əlillər, yerli xalqlar və münaqişənin təsirinə məruz qalmış insanlar)
  • 4.6.1 Verilmiş yaş qrupunda ən azı müəyyən edilmiş funksional a) savadlılıq və b) riyazi savadlılıq səviyyəsinə çatmış əhalinin xüsusi çəkisi, cins üzrə bölgüdə
  • 4.7.1 a) təhsil sahəsində milli siyasətdə; b) tədris proqramlarında (kurikulumlarda); c) müəllimlərin hazırlanması proqramlarında və d) şagirdlərin attestasiyası sistemində i) dünya vətəndaşlığı ruhunda tərbiyənin və ii) dayanıqlı inkişaf üçün təhsilin təşviqi dərəcəsi
  • 4.a.1 Əsas xidmətlərə əlyetərliyi təmin edən məktəblərin xüsusi çəkisi, xidmət növləri üzrə bölgüdə
  • 4.b.1 İnkişaf üçün təqaüdlərin ödənilməsinə yönəldilən rəsmi yardımların həcmi, təhsilin sahələri və növləri üzrə bölgüdə
  • 4.c.1 Tələb olunan minimal kvalifikasiyalara malik olan müəllimlərin xüsusi çəkisi, təhsil səviyyəsi üzrə bölgüdə